معرفی انواع داشبوردهای مدیریتی و ویژگی‌های آن

داشبوردها به طور کلی به سه دسته تقسیم می شوند:
• داشبورد‌های استراتژیک (Strategic Dashboard):
داشبوردهای مدیریتی استراتژیک، غالباً به منظور مقایسه وضعیت سازمان با اهداف استراتژیک مورد استفاده قرار می گیرند. این داشبوردها، امکان بازبینی کلی و سریع از وضعیت کنونی سازمان را فراهم کرده و به مدیران برای تصمیم گیری های اجرایی، مانند تنظیم اهداف کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت کمک شایانی می کنند. این داشبوردها با استفاده از اطلاعات دوره ای تهیه می شوند.
• داشبورد‌های تحلیلی (Analytic Dashboard):
داشبوردهای تحلیلی، همانطور که از نامشان مشخص است، با آنالیز اطلاعات مدیر را در اتخاذ تصمیم یاری می نمایند. این داشبوردها، شامل بازبینی و مقایسه اطلاعات سنواتی و ارزیابی عملکرد سازمان می باشند. با در اختیار داشتن یک داشبورد تحلیلی، مدیر به آسانی، درکی صحیح از وضع موجود و دلایل آن را در اختیار خواهد داشت. به عنوان مثال، با استفاده از یک داشبورد تحلیلی می توان مشخص کرد که چرا اهداف واحد فروش محقق نگردیده، چه مسائلی دستیابی به این هدف را ناممکن نموده است و … .
• داشبوردهای عملیاتی (Operational Dashboard):
داشبوردهای عملیاتی، به پایش کارکردهای حیاتی سازمان، پرداخته و این امکان را برای مدیران فراهم می کنند تا از وضعیت چنین کارکردهایی در هر لحظه مطلع باشند. این داشبوردها از اطلاعات آماری استفاده نمی کنند و تحلیل و آنالیزی را بر عهده ندارند. یک داشبورد عملیاتی خوب، در لحظه، سریع و قابل اجرا است. چنین داشبوردهایی بیشتر توسط مدیران بخش های مختلف سازمان استفاده می شوند تا در سطوح اجرایی.

ویژگی‌های کلی داشبورد‌های مدیریتی:

1. مبتنی بر فضای ابری باشد.
   می‌توان این داشبوردهای مدیریتی را روی یک فضای ابری در محیط اینترنت بارگذاری کرد، به همین علت نصب و نگهداری از آن بسیار ساده خواهد بود. درحقیقت شما قادر خواهید بود تا در هر زمان و مکانی به داشبورد دسترسی پیدا کنید.
   با چنین قابلیتی، زمانی که مشغول تجزیه‌وتحلیل وبسایت و بازاریابی اینترنتی هستید، بسیاری از اطلاعات به‌صورت خودکار در فضای ابری ذخیره خواهند شد. البته لازم است که شما از قبل میزان فضای ابری داشبورد را بدانید. برخی از این سرویس‌ها دارای محدودیت ذخیره‌سازیِ حجمیِ داده‌ها هستند.
   ۲. پشتیبانی از سیستم عامل‌های مختلف
   اگر قصد استفاده از داشبورد‌های مدیریتی مبتنی بر وب را ندارید، باید مطمئن شوید که داشبورد شما قابلیت اجرا شدن روی سیستم عامل‌های مختلفی مانند ویندوز، یونیکس و مک را داشته باشد.
   ۳. سازگاری با تلفن‌های همراه
   بسیاری از نرم‌افزارهای داشبورد مدیریتی دارای نسخه‌ی تلفن همراه نیز هستند که به شما اجازه می‌دهند تا اطلاعات مختلف سازمان خود را از طریق تلفن همراه یا تبلت مشاهده کنید. اگر این قابلیت برای شما مهم است، باید حتما مطمئن شوید که داده‌های مورداستفاده‌ی شما دارای نسخه‌ی مخصوص تلفن‌های همراه باشند.

شاخص‌های مورد نیاز در پردازش اطلاعات:

1. ترکیب داده‌ها
داشبورد‌های مدیریتی قادر هستند تا با استفاده از این قابلیت، اطلاعات را از منابع مختلفِ داده‌ها استخراج کند و تنها اطلاعات مفید را نمایش دهد. ترکیب داده‌ها همچنین برای پیدا کردن و ایجاد همبستگی بین مجموعه‌ای از داده‌های مختلف، مفید است.
۲. مختصر کردن اطلاعات داشبوردها
مجموعه‌ای از اطلاعات مختلف را در زمان فعلی به‌صورت تصویری نشان می‌دهند. شما با کلیک کردن بر هر یک از قسمت‌های داشبورد، قادر خواهید بود تا تمامی اطلاعات آن را مشاهده کنید.
داشبورد مدیریتی با داشتن قابلیت مختصر کردن اطلاعات (Data Drill Down)، قادر خواهد بود تا خلاصه‌ای از اطلاعات را به‌صورت دقیق برای شما به نمایش بگذارد. برخی از نرم‌افزارهای داشبورد مدیریتی، میزان اطلاعات مختصرشده‌ی قابل نمایش را محدود می‌کنند.
۳. قابلیت دسترسی به پایگاه‌های داده
از جمله پایگاه اکسل (Excel) اگر شما از یک پایگاه اختصاصی داده (مانند اس کیو ال SQLیا اوراکل Oracle) برای ذخیره‌سازی اطلاعات شرکت خود استفاده کنید، داشبورد شما باید قادر باشد تا به پایگاه اطلاعاتی شما وصل شود و از آن استفاده کند.
با توجه به این نکته، شما باید بدانید که مجموعه‌ی اطلاعات سازمان‌تان روی کدام‌یک از پایگاه‌های داده قرار گرفته‌اند، و این پایگاه‌های داده، حتما باید قادر به اتصال به داشبورد شما باشند. عموما کسب‌وکارها و سازمان‌های کوچک یا متوسط، داده‌ها و اطلاعات خود را در نرم‌افزار مایکروسافت اکسل (Microsoft Excel) نگهداری می‌کنند. به همین علت بسیار مهم است که داشبورد قادر باشد تا علاوه‌بر اینکه اطلاعات را از پایگاه داده‌ی اکسل می‌گیرد، داده‌های خود را نیز به فرمت‌های نرم‌افزار اکسل و یا فرمت‌هایی مانند پی‌دی‌اف PDF تبدیل کند.
۴. قابلیت دسترسی به منابع اطلاعاتی مختلف به‌طور هم‌زمان اطلاعات شرکت و سازمان شما از مکان‌های مختلفی به دست می‌آیند. درصورتی که مایل باشید تا داشبوردتان اطلاعات را از منابعی مانند تجزیه‌وتحلیل گوگل (Google Analytics)، توئیتر و شبکه‌های اجتماعی مختلف دیگری دریافت و تجمیع کند، حتما باید از وجود این قابلیت در داشبورد خود اطمینان حاصل کنید.